کتاب نحستین دانشمند نشر نو

درباره‌‌ی نخستین دانشمند (آناکسیمندر و میراث او)

کارلو روولّی سراغ آناکسیمندر، فیلسوف یونانی سده ششم پیش از میلاد، می‌رود تا سرآغاز اندیشه علمی را بکاود و در ادامه به حدود و امکانات و فواید علم و نسبت مناقشه‌ برانگیز آن با دین بپردازد. آناکسیمندر اغلب «نخستین دانشمند» نامیده می‌شود چون نخستین کسی بود که از وجود نظمی در جهان سخن گفت ناشی از نیروهای طبیعی و نه نیروهای فراطبیعی. او نخستین کسی بود که دریافت زمین در فضا شناور است و خورشید و ماه و ستارگان گرد آن می‌چرخند ‌‌ــــ آن هم هفت سده پیش از بطلمیوس. او بود که ‌نخستین بار گفت که حیوانات از دریا برآمده‌اند و تکامل یافته‌اند و همچنین قوانینی کلّی بر تغییرات در جهان حاکم‌اند. روولّی در این کتاب جایگاه والای آناکسیمندر در تاریخ علم را از طریق بازسازی نظریاتش احیا می‌کند. او در این مسیر بر آنچه بر ما معلوم است تکیه می‌کند و آن را در بستر تاریخی و فلسفی‌اش قرار می‌دهد. روولّی ضمن نقد و واکاوی آراءِ فیلسوفان علم و ارائه شرحی مختصر از تحولات مهم تاریخ علم، نشان می‌دهد که آراءِ آناکسیمندر چه تأثیر سرنوشت‌سازی بر فرهنگ غرب و حرکت آن به سوی انقلاب علمی داشته‌ است. او نتیجه می‌گیرد که اندیشه علمی ــ‌ـ‌میراث آناکسیمندر‌‌ـــ ‌‌تنها زمانی قابل اعتماد است که پیوسته مرزهای شناخت فعلی ما را محک بزند.